Mooie wandeldag vanuit Zele

zondag 13 april

Ik ga naar Zele en ontdek… 101 mogelijkheden om de benen te strekken. Zo begint de brochure ‘Toerisme Zele’. Het waren er niet 101 maar 102 afgelopen zondag want de Reynaertstappers uit Belsele kozen voor de eerste maal Zele als uitvalsbasis voor hun Reynaerttocht. En het werd meteen een feesteditie want vandaag was het de 30ste keer dat ze deze tocht organiseerden.

Zele bestaat al meer dan 1200 jaar. In het jaar 800 werd de naam ‘Zele’ voor het eerst vermeld. Toen schonk Karel de Grote het grondgebied aan Sint-Ludgerus, de stichter van de Abdij van Werden in Duitsland. Monniken bouwden in de 12de eeuw een eerste kerk en een proosdij. Maar in de 15de eeuw, tijdens een strijd tussen Gentse opstandelingen en het leger van de Graaf van Vlaanderen, werden een deel van het dorp, het kasteel van de Hoek, de proosdij en de kerk in brand gestoken. Toen keerden de monniken in Zele definitief terug naar Werden.

Op het einde van de 17de, begin 18de eeuw werd dan de barokke Sint-Ludgeruskerk gebouwd. Nog altijd een parel in het midden van het Zeelse marktplein. Deze laatbarokke kerk met evenwichtige siergevel naar het westen dateert van 1699-1704 en werd ontworpen door de Dendermondse augustijnenbroeder Jan Vrijeels. De imposante, 59 meter hoge achthoekige toren heeft een klokvormige, getimmerde torenhelm en een opengewerkte lantaarn. Het interieur bezit kostbare kunstwerken zoals een koorgestoelte, preekstoel en een communiebank in eik, twee biechtstoelen in rococostijl, een marmeren Madonnabeeld, een Gotisch achtkantig doopvont in blauwe hardsteen, glasramen en een aantal waardevolle schilderijen. Het imposante Van Peteghemorgel (1779-1780) werd ontworpen door Pieter Landuyt en vervaardigd door Joannes Montoisi uit Rupelmonde. In 2000, ter gelegenheid van 1200 jaar Zele, werd het interieur nog verrijkt met een eigentijds glasraam van Bavo Tiebos, gewijd aan Sint-Ludgerus. In een aparte ruimte worden de kunstschatten bewaard, waaronder een waardevolle collectie kerkelijke voorwerpen, vervaardigd uit edele metalen. De kerk is sinds 1942 een beschermd monument.

Naargelang de gekozen afstand zullen de wandelaars vandaag genieten van het Scheldelandschap en zijn bezienswaardigheden. Zo stappen we voorbij de Tuimelaarskapel, of het kapelletje O.L.V van den Tuymelaer, dat werd verkozen tot het mooiste plekje van Zele. Volgens de legende ’tuimelde’ het door een landman gevonden Lieve-Vrouwebeeldje tot driemaal toe op de plaats van het kruispunt. Door deze gebeurtenis werd in 1760 op deze plaats een typische veldkapel opgericht. Onze tocht loopt nu verder langs de Bautinkwegel, Paradijzen, en de geitenboerderij ’t Leenhof, die spijtig genoeg op zondag gesloten is, om zo opnieuw de startplaats te bereiken die ook de eerste rustpost is.

Hier bemerken we de O.L.V. van Zeven Weeën Kapel, beter bekend als de Kouterkapel. De huidige kapel dateert al van 1645. Een kwart eeuw later werd het Kapelhof opgericht, een herenhuis achter de kapel. Het is één van de oudste gebouwen van Zele. De authentieke barokgevel werd beschermd in 1997. Na een droogje en een natje zetten we onze tocht verder en begeven we ons richting Berlare en het Donkmeer. Een prachtig stuk natuur dient zich aan. Het zijn de Gratiebossen nabij de wijk Kamershoek in de gemeente Berlare. Het huidige bos is een stuk kleiner dan het bos dat er vroeger stond. Tot in 18e eeuw was het een groot en uitgestrekt bos, vanop de Kouter in Zele tot diep in Overmere. Befaamde bewoners van de Gratiebossen waren ‘de bende van Jan Praet’. Zij waren overdag huis aan huis verkopers en ’s nachts pleegden ze overvallen op een huis waar ze overdag waren geweest. Men overviel ook voorbijgangers in het bos. De naam van het bos dateert uit deze periode, de rovers beroofden de voorbijgangers namelijk zonder gratie.

Na een heerlijke omzwerving in het Gratiebos, dat rijk is aan fauna en flora, bereiken we de Bareldonkkapel of Kapel van Onze-Lieve-Vrouw van Zeven Weeën. Deze kapel in het gehucht Donk is één van de mooiste kapellen uit de omgeving. Ze dateert van de 13de eeuw en is sinds 1942 beschermd. Ze is gelegen in de Belgische gemeente Berlare vlakbij het Donkmeer. In 1935 werd er een calvarieberg met levensgrote beelden (gemaakt door Aloïs De Beule) en zeven kapelletjes aan de omgeving toegevoegd. Het is een zeer bekende bedevaartplaats. Hier is de tweede rustpost gelegen aan de oevers van het alomgekende Donkmeer. Toch laten we het mooie, uitgestrekte meer rechts liggen en wandelen na de rust opnieuw de Gratiebossen binnen. Heerlijk wandelen is het. We bemerken konijntjes, eenden, ganzen en ja… zelf een eekhoorntje kruist ons pad.Een smal wegeltje langs de oude turfputten en de oude Scheldearm zorgt voor een oase van rust. Heerlijk. Na onze tweede passage in dit mooie bos brengt het parcours ons naar de Scheldemeersen. Een uitgestrekt gebied van weiden en akkers. Overstromingsgebied was dit vroeger. Gelukkig met de komst van het ‘Sigma plan’ zijn de dijken verhoogt en heeft de Schelde hier geen vrij spel meer. We slingeren kris kras doorheen deze open vlakte van groen en akkerland en belanden in de wijk Avermaet waar de derde rustpost is gelegen. Hier is het even tijd om opnieuw de innerlijke mens wat te sterken om nadien een plaatselijke lus aan te snijden. Die zal ons leiden door de weilanden naar de Scheldedijk, die we een stukje volgen om dan vervolgens terug de rustpost in Avermaet te bereiken.

De eindstreep komt dan wel in zicht en die bereiken we via enkele onverharde wegels en villawijken. Bij onze aankomst heerst een gezellige drukte en zien we vooral veel bloemen. Want ter gelegenheid van het jubileumjaar schenken de Reynaertstappers alle deelnemers een mooie Azalea. Een mooi geschenk en uiteraard heel goed gesmaakt door de meer dan 1700 aanwezige wandelaars. Een welgemeende ‘dank u’ aan de organisatie en vooral aan de vele vrijwillige medewerkers van de Reynaerstappers is hier zeker op zijn plaats. Want zonder jullie was deze mooie wandelzondag niet mogelijk geweest. Wij kijken ondertussen al uit naar zondag 06 juli 2014 en stippen in onze Marching de 1ste Marobeltocht aan. Tot dan !

Tekst Erwin De Smet op 13/4/2014